Мұхаммад пайғамбар бір ғана, тек бір ғана – дінді әкелді. Ал қазіргі уақытта біз мыңдаған «исламның» түрін көреміз.Өз нанымдарын түрлі түсіндірулерге бөлген, мұсылмандар енді сол рөлді атқара алмайды, оны олар өмірде бір кездерде орындаған; олар оның орнына әлсіреп және дамыған ұлттардың құрбанына айналды. Шиит-суннит болып бөлінудің терең бойлағаны соншалықты, әрбір жақ шындықтан жаңылғандары үшін, исламның жолын қуушылар бір-бірін айыптады.
Жиірек ішкі қақпайласудың негізгі желісі болған, басқалардың діні – Ислам емес, оның жолын қуушылар – мұсылмандар емес екеніне сендіру, нәтижесінде көптеген халықтың апат болуы жалғасып, күйреуде.
Сунниттер мен шииттердің өздерінің арасында көптеген бөлінулер болды. Басқа желіде тұратын бағыттар да болды.
Бұдан басқа, көптеген улемдер бізді, олардың сөзі сынға жатпайтынын айтып, Исламды жай дін ретінде қабылдау керек, ал ақыл мен қисын бұл жерде мүлдем керек емес деп үйретеді. Исламның әрбір тарауы, қалғанының бәрі адасқан деп есептесе, біз сонда неге сенеміз? Түсінсеңдер, Құран – бұл бір Кітап, екі, үш немесе мың емес.
Құранға сай, Алладан басқа құдай жоқ деп сенген, әрбір адам мұсылман бола алады. Егер бұдан басқа қосымша шарттарды талап етпейтін болса, онда бұл пайымдауды ақиқат деп есептегендер, Ислам жолын қуушылар болып табылады. Бірақ, біз мұсылман болғандықтан, түрлі деректерде болып жатқан, түрлі дәстүрлерді осыған қосуды ұнатамыз, нәтижесінде біздің дініміздің бірлігі жікке бөлінуде.
Бірақ, ең маңызды мәселе, исламдық ғылыми ойдың күннен күнге жетіліп, бүтіндей мұсылмандар өмірінің айтарлықтай дәрежеде басқа өмірден оқшаулануында. Біз адамдар қабырға арқылы көре алатын, дүниедегі жұмбақ өмірді тани алатын және жануарларды айнытпай ұқсата алатын ғылыми дәуірде өмір сүріп жатырмыз. Осының бәрі Құранға деген біздің нанымның ақиқаттығына қайшы келетін сияқты.
Қасиетті Кітапқа қазіргі түсініктеме берушілердің діннің өзінің парыздарымен, оның заңдары мен тәжірибелерімен таныс болғанымен, бірақ олар қазіргі ғылымның жетістіктерін түсінуге қабілеттері жетпейтіндігінен болады. Олар ойлап шығарған Фетваларды, ғылыми білімге қабілетті адамдардың қабылдауы мүмкін емес және олардың дәлелі де аздау.
Мысалы, бір қадірлі дінді уағыздаушы адам, адам Айға ұшып бара алады дегенге сенуден бас тартты делік. Қалғандарының пайымдауынша, өмір бұдан 2000 жыл бұрын жасалған. Дүниенің жас шамасы және оның көлемі жарық жылдарымен өлшенеді, бұл ақиқат таза діни білімі бар улемдерге мүлдем түсініксіз.
Түсіністікке деген бұл қабілетсіздік қазіргі кедейленген мұсылман жағдай­ының айтарлықтай себепшісі болды. Біздің уақытымызда Исламның жолын қуушыларды өлтірудің, қысым көрсетудің, қорлаудың себебі мынада болып тұр: біз өткен жүзжылдықтағы діндестерімізге қарағанда әлзіздеуміз.
Ислам бірлестіктері қайтадан бақытты өмір сүру үшін, бізді жамандаушылардың өзгергенін сұрап жалынудың қажеті жоқ, игілігіміз үшін өзіміздің өзгеруімізге тура келеді.
Сонымен, бізге не істеу керек? Бұрын мұсылмандардың күшті болған себебі, олар білімді еді. Мұхаммад пайғамбар кітапты оқуға өсиет еткен, бірақ Құранда қандай кітап оқу туралы айтылмаған. Ол кезде «оқу» - оқуға болатын нәрсенің бәрін  оқу керектігін білдіретін. Алғашқы мұсылмандар грек ғалымдарының, математиктерінің және философтарының еңбектерін оқыған. Сонымен қоса парсылардың, индиялықтардың, қытай­лықтардың ең­бек­терін оқыған.
Нәтижесінде ислам әлемінде математика мен ғылымның өрлеуі басталған. Біздің ғалымдар ғылымның тірегін дамытып және жаңа пәндерді, астрономия, жартылыс тану, математиканың жаңа атауларын жасады. Олар есептеуді жеңілдетіп және олардың көлемін шексіздікке дейін көбейтіп, айналымға сандарды кіргізді.
Бірақ, он бесінші ғасырларға таман, мұсылман ғалымдары түрлі ғылымдарды тануда өздеріне шек қоя бастады. Олар кім осыны жасаса, орындаса, болашақ өмірде сый алады деп, тек ғана дінді оқи бастады. Осылай жасаудың барысында ой керітартпалыққа ұшырады, ал бұл кезде Еуропа ғылыми білімді ұғынуда белсенді жұмыс жасай бастады.
Мұсылмандар керітартпа оймен жүрген кезде, еуропалықтар өндірістің жаңа әдістерін жасап, өздерінің Өрлеуіне шыға бастады, оның ішінде қаруларды жасап шығаруды, соңынан бар әлемді сонымен бас  игізуге мүмкіндік алды.
Керісінше, мұсылмандар математика сияқты зиялы ғылымдарды оқуды ұмытып, кейде одан мүлде бас тартып, қорғаныс қабілетін тойтарып, әлсіретіп алды. Бұлай мелшиіп қатып қалушылық, бүгінде Исламның жолын қуушылардың азап шегіп, қысым көруінің бірден-бір себепшісі болды.
Құранның түпкі және негізгі жолдауын түсінуге және түсіндіріп беруге қабілетсіздік, мұсылмандарға көптеген бақытсыздық әкелді.
Өздерінің ой-өрісін жалғыз діни кітаптар ғана оқып шектеп, қазіргі заманғы ғылымды ұмытып, біз ислам мәдениетіне үлкен зиян әкелдік, өзіміздің бұл әлемдегі бағытымызды жоғалттық.
Құранда айтылған, егер біз өз өмірімізді өзгертуге талап жасамасақ, онда Алла біздің кедейлік жағдайымызды өзгертпейді.
Бізді құтқару және бұрынғы атағымызды қайтарып беру туралы ғана тәуба жасаудың орнына, көптеген мұсылмандар бұл өсиетті түсіндіруді жалғастыруда.  
Бірақ Құран мойныңа тағып алатын, жауыз күштен сақтайтын – тұмар емес. Алла кім өз ақылын жетілдірсе, соған көмектеседі.